Wednesday, January 17, 2007

प्रस्तावना

प्रस्तावना
भारताबाहेर व भारतातही मोठ्या शहरात राहणारी, इंग्रजी माध्यमात शिकणारी मुले, आज रामायण, महाभारत, चिंगी चिंटू किंवा फास्टर फेणेपेक्षा विनी द पू, बारनी, सुपरमॅन आणि हॅरी पॉटरचे चाहते आहेत. त्यात गैर आहे असे म्हणता येणार नाही कारण सभोवतालच्या वातावरणाचा तो परिणाम आहे. त्यांना रामायण महाभारत वा पंचतंत्र आपले वाटते पण तेही इंग्रजीतून वाचले की. आता भारतात काही चांगले ऍनिमेशनपट येत आहेत आणि त्याद्वारे मुलांना कित्येक पौराणिक व्यक्तिरेखा कळत आहेत. पण आपले सणवार, चालीरिती ह्या लहान मुलांना सांगायच्या कशा असा प्रश्न माझ्यासमोर नेहमी असतो. भारताबाहेर तरी सर्व प्रसारमाध्यमे, खेळणी, पुस्तके ह्यातून भडीमार होतो तो नाताळ,फॉल फेस्टिवल, ईस्टर व इतर परंपरांचा. दसरा दिवाळी साजरे होतात ते सप्ताहांताला किंवा सोम-शुक्रवारी गडबडीने. गावात भारतीयांची संख्या कमी असेल तर काही बोटावर मोजण्याएवढी मंडळीच त्यात सहभागी होतात आणि मग वेगळा पोशाख, वेगळे अन्नपदार्थ ह्यांचे समर्थन आपल्या मित्रात करता न आल्याने मुलांच्या मनात एक अढी निर्माण होते.
शेवटी मनात येते महत्त्वाचे काय? मुलांना ह्या परंपरांचे मह्त्त्व कळणे. आज परदेशात किंवा इतर धर्मीय मुलांमध्ये वावरताना त्यांना कमीपणा न वाटता अभिमानाने आपल्या चालीरितींबद्दल बोलता येणे व त्यांचे मनापासुन पालन करावेसे वाटणे हेच.
मग माध्यम आणि भाषा यासाठी कदाचित थोडी तडतोड सुरुवातीला करावी लागली तरी चालेल.
अशा मुलांना आपले सणवार थोडक्यात त्यांच्याच सवंगड्यांद्वारे समजवून सांगण्याचा हा एक प्रयत्न.
एखादा

No comments: